مابرای شادی یا شادی برای ما؟
توصیه به نظافت، سیر و سفر، شرکت در مجالس شادی مثل مجالس عروسی و ولیمه و اطعام دادن در هنگام ازدواج و تولد فرزند و برگشت از حج و زیارت، تاکید بر صله ارحام و دید و بازدید و دست دادن (مصافحه) با مومنان و
… همه از لوازم و زمینههای یک اجتماع شاد و پر تحرک است که تاکید بر این موارد از سوی اسلام گواه بر اهمیت دادن دین مبین اسلام به مقوله شادی و سرور است.
امام علی(ع) میفرماید: شادی انبساط خاطر و نشاط میآورد و غم گرفتگی خاطر و دلگیری (میزان الحکمه، ج 6، ص 2449) و امام صادق(ع) نیز میفرماید: هر که به چهرة برادر خود لبخند زند، آن لبخند برای او حسنهای باشد (میزان الحکمه، ج 7، ص 3225)
البته نمیتوان برای رسیدن به شادی، از هر وسیلهای استفاده کرد از این رو باید وسیله شادی از نظر شرعی نیز حرام نباشد. گناهان این نقش را دارند که انسان را در دستیابی به هدف مورد نظر در حیات انسانی باز میدارند. بنابراین نمیتوان به بهانه شاد شدن و شاد کردن دیگران از غیبت و تهمت و دروغ بهره جست.
شرابخواری، ارتباط زن و مرد در خارج از چارچوب مورد پذیرش اسلام، موسیقی و ترانههای مبتذل. نمایش و دیدن فیلم و عکسهایی که شهوت جنسی را در انسان تحریک میکند و ... همه از این مواردند نهایتاً اینکه نقش این عوامل در مفسدهانگیزی گاه روشن و آشکار است و گاه از فهم بشر بیرون.
برای مثال اختلاط زنان و مردان نامحرم و رقص با هم موجب سست شدن روابط زن و شوهر و رابطه با بیگانه، خارج شدن روابط پسر و دختر از حد نیاز و ضرورت و کشیده شدن به مفاسد اخلاقی و ... می شود.
با بررسی تعالیم دین اسلام میتوان چنین گفت که دین، نگاهی متعالی به شادی دارد چرا که از یک سو نگاه دین به شادی نگاه هدفمند است و لذا براساس آن، شادی برای خدا و شادکردن برای خدا ارزش دارد.
انسان برای شادی دنیوی خلق نشده است. از این رو باید توجه داشت که اتلاف عمر نشود. سرمایهای که خداوند متعال به آدمی داده یعنی عمر انسان، نباید به بهانههای مختلف از جمله شادی تلف شود.
شاید بتوان جملهای همانند ارسطو گفت. او میگفت: انسان برای خوردن خلق نشده است و انسان برای خوردن نیست بلکه خوردن برای انسان است. حال میتوان گفت انسان برای شادی خلق نشده است بلکه شادی برای انسان است. یعنی باید از شادی تا مقداری که برای ما مفید است مثل رفع خستگی و ایجاد رابطه با دیگران و ... بهره جست نه اینکه تمام عمر را در شادی به سر برد.
و از سوی دیگر گرچه شادی عملی مجاز است، اما تعالیم اخلاقی دین مقرر میدارند که شادی نباید از حدی خارج شود که باعث از بین رفتن وقار و ابهت انسان شود و یا باعث مردن دل و روح آدمی شود.
امام علی(ع) میفرماید: وقار خود را در برابر خوشمزگیها و حکایتهای مضحک و یاوهها و هرزهگوییها حفظ کنید (میزان الحکمه، ج 7، ص 3229)
و از نگاهی دیگر اسلام میگوید بهترین شادی، شادی معنوی است. این شادی در اثر اطاعت پروردگار حاصل میشود. لذاست که امام علی(ع) میفرماید: «شادی مومن آن گاه است که پروردگارش را اطاعت کند و اندوهش آن گاه که گناه کند.» (غررالحکم، ج 5، ص 2449.
برگرفته از سایت حلقه دات نت