گفتاری از امام خمینی(ره) در آستانه ماه مبارک رمضانروزه با آن آدابی که خواسته‌اند، بدون «انقطاع الی الله» بالا نمی‌رود
رجانیوز/ گروه فرهنگی: گفتار زیر در آستانه ماه مبارک رمضان و در جلسه اخلاقی امام خمینی(ره) برای طلاب ایراد شده و با بیان عرفانی و لطیف ایشان، برخی تذکرات مهم را گوشزد کرده است. این گفتار در کتاب جهاد اکبر یا مبارزه با نفس ص 36 منتشر شده است که طی آن حضرت امام(ره) پس از بحثی کوتاه درباره مناجات شعبانیه، سخنانی در باب آمادگی برای ماه رمضان ایراد می کنند که مشروح آن در پی می آید:

مردان آگاه الهی باید پیش از فرا رسیدن ماه مبارک رمضان، خود را برای صومی که در حقیقت انقطاع و اجتناب از لذات دنیاست (و این اجتناب به طور کامل، همان انقطاع الی الله می‌باشد) آماده و مهیا کنند، کمال انقطاع به این سادگی نمی‌شود، احتیاج فوق‌العاده به تمرین، زحمت، ریاضت، استقامت و ممارست دارد تا بتواند با تمام قوا از «ما سوی الله» منقطع شود و به غیر خداوند توجهی نداشته باشد. تمام صفات وارسته انسانی، در انقطاع کامل الی الله نهفته و اگر کسی بدان دست یافت، به سعادت بزرگی نایل شده است. لیکن با کوچک‌ترین توجه به دنیا، محال است «انقطاع الی الله» تحقق یابد و کسی که بخواهد روزه ماه مبارک رمضان را با آن آدابی که از او خواسته‌اند انجام دهد،‌ لازم است انقطاع کامل داشته باشد تا بتواند مراسم و آداب مهمانی را به جا آورده و به مقام میزبان تا آنجا که ممکن است، عارف گردد.
 
طبق فرمایش حضرت رسول اکرم(ص) (بنا بر خطبه‌ای که به آن حضرت منسوب است) همه بندگان ‌در ماه مبارک رمضان به مهمانی خداوند تعالی دعوت شده‌اند و مهمان پروردگار خود می‌باشند. آنجا که می‌فرماید: «ایها الناس، انه قد اقبل الیکم شهر الله ... و قد دعیتم فیه الی ضیافة الله ...»
 
شما در این چند روزی که به ماه مبارک رمضان مانده به فکر باشید، خود را اصلاح کرده، توجه به حق تعالی پیدا کنید. از کردار و رفتار ناشایسته خود استغفار کنید. اگر خدای نخواسته گناهی مرتکب شده‌اید، قبل از ورود به ماه مبارک رمضان توبه نمایید. زبان را به مناجات حق تعالی عادت دهید، مبادا در ماه مبارک رمضان از شما غیبتی، تهمتی و خلاصه گناهی سر بزند که در محضر ربوبی با نعم الهی و در مهمانسرای باریتعالی آلوده به معاصی باشید. شما در این ماه شریف به ضیافت حق تعالی دعوت شده‌اید: «دعیتم فیه الی ضیافة الله»، خود را برای مهمانی با شکوه حضرت حق آماده سازید؛ لااقل به آداب صوری و ظاهری روزه پایبند باشید، (آداب حقیقی باب دیگری است که به زحمت و مراقبت دایم نیاز دارد)،‌معنای روزه فقط خودداری و امساک از خوردن و آشامیدن نمی‌باشد، از معاصی هم باید خودداری کرد این از آداب اولیه روزه می‌باشد که برای مبتدی‌هاست. (آداب روزه برای مردان الهی که می‌خواهند به معدن عظمت برسند غیر از این می‌باشد). شما اقلا به آداب اولیه روزه عمل نمایید و همان‌طور که شکم را از خوردن و آشامیدن نگه می‌دارید، چشم و گوش و زبان را هم از معاصی باز دارید. از هم‌اکنون بنا بگذارید که زبان را از غیبت، تهمت، بدگویی و دروغ نگه داشته، کینه، حسد و دیگر صفات زشت شیطانی را از دل بیرون کنید. اگر توانستید «انقطاع الی الله» حاصل نمایید، اعمال خود را خالص و بی‌ریا انجام دهید و از شیاطین انس و جن منقطع شوید.
 
لیکن به حسب ظاهر از رسیدن و دست یافتن به چنین سعادت ارزنده‌ای مأیوس می‌باشیم، اقلا سعی کنید روزه شما مشفوع به محرمات نباشد، در غیر این صورت اگر روزه شما صحیح شرعی باشد، مقبول الهی نبوده و بالا نمی‌رود؛ بالا رفتن عمل و مقبولیت آن با صحت شرعی خیلی تفاوت دارد. اگر با پایان یافتن ماه مبارک رمضان در اعمال و کردار شما هیچ‌گونه تغییری پدید نیامد و راه و روش شما با قبل از ماه صیام فرقی نکرد، معلوم می‌شود روزه‌ای که از شما خواسته‌اند، محقق نشده است. آنچه انجام داده‌اید، روزه عامه و حیوانی بوده است.
 
در این ماه شریف که به مهمانسرای الهی دعوت شده‌اید، اگر به حق تعالی معرفت پیدا نکردید یا معرفت شما زیادتر نشد، بدانید در «ضیافت‌الله» درست وارد نشدید و حق ضیافت را به جا نیاورده‌اید. نباید فراموش کنید که در ماه مبارک که «شهر الله» می‌باشد و درهای رحمت الهی به روی بندگان باز است و شیاطین و اهریمنان به حسب روایت، در غل و زنجیر به سر می‌برند، اگر شما نتوانید خود را اصلاح و مهذب نمایید، نفس اماره را تحت مراقبت و کنترل خود درآورید، هواهای نفسانیه را زیر پا گذاشته، علاقه و ارتباط خویش را با دنیا و مادیت قطع کنید. بعد از پایان یافتن شهر صیام مشکل است بتوانید این مسایل را به مرحله عمل درآورید. بنابراین از فرصت استفاده کنید و پیش از آنکه این فیض عظمی سپری شود در مقام اصلاح تزکیه و تصفیه امور خود برآیید. خود را برای انجام وظایف ماه صیام آماده و مهیا سازید. طوری نباشد که پیش از فرا رسیدن شهر رمضان، همانند ساعت به دست شیطان کوک شده ـ در این یک ماه که شیاطین در زنجیرند ـ شما به طور خودکار به معاصی و اعمال خلاف دستورات اسلام مشغول شوید. گاهی انسان عاصی و گناهکار بر اثر دوری از حق و کثرت معصیت، آنچنان در تاریکی و نادانی فرو می‌رود که دیگر نیازی به وسوسه شیطان ندارد. خود به رنگ شیطان درمی‌آید. «صبغة الله» مقابل صبغة الشیطان است و کسی که دنبال هوای نفس رفت و از شیطان متابعت کرد،‌ به تدریج به صبغه او درمی‌آید.
 
شما تصمیم بگیرید لااقل در این یک ماه از خود مراقبت به عمل آورید، از گفتار و کرداری که خداوند تبارک و تعالی راضی نیست، اجتناب کنید. از هم‌اکنون در همین مجلس با خدای خود عهد ببندید که در ماه مبارک رمضان از غیبت، تهمت و بدگویی نسبت به دیگران خودداری کنید. زبان، چشم، دست، گوش و دیگر اعضا و جوارح را تحت اراده خود درآورید. اعمال و اقوال خود را مراقبت نمایید، شاید همین عمل شایسته موجب گردد که خداوند تبارک و تعالی به شما توجه فرموده، توفیق عنایت کند و پس از سپری شدن شهر صیام که شیاطین از زنجیر رها می‌گردند، شما اصلاح شده باشید و دیگر فریب شیطان را نخورید و مهذب گردید.
 
باز تکرار می‌کنم: تصمیم بگیرید در این سی روز ماه مبارک رمضان مراقب زبان، چشم، گوش و همه اعضا و جوارح خود باشید و دایما متوجه باشید این عمل که می‌خواهید انجام دهید، این سخنی که می‌خواهید بر زبان آورید، این مطلبی که دارید استماع می‌کنید، از نظر شرع چه حکمی دارد؟ این آداب اولی و ظاهری صوم است اقلا به این آداب ظاهری صوم پایدار باشید. اگر دیدید کسی می‌خواهد غیبت کند، جلوگیری کنید و به او بگویید ما متعهد شده‌ایم که در این 30 روز ماه رمضان از امور محرمه خودداری ورزیم و اگر نمی‌توانید او را از غیبت باز دارید، از آن مجلس خارج شوید ننشینید و گوش کنید، مسلمین باید از شما در امان باشند، کسی که دیگر مسلمانان از دست و زبان و چشم او در امان نباشد، در حقیقت مسلمان نیست؛ مسلمان ظاهری و صوری می‌باشد و «لااله‌‌الاالله» صوری گفته است. اگر خدای نخواسته خواستید به یکی جسارت کنید اهانت نمایید و یا مرتکب غیبت شوید، بدانید که در محضر ربوبی هستید، مهمان خدای متعال می‌باشید و در حضور حق تعالی به بندگان او اسائه ادب می‌کنید و اهانت به بنده خدا، اهانت به خداست. اینان بندگان خدا هستند. خصوصا اگر اهل علم بوده و در صراط علم و تقوی باشند.
 
گاهی می‌بینیم که انسان به واسطه‌ این امور به جایی می‌رسد که در وقت مرگ، خدا را تکذیب می‌کند، آیات الهی را منکر می‌شود «ثم کان عاقبة الذین اسؤوا السوء ان کذّبوا بایات الله و کانوا بها یستهزؤون». این امور به تدریج واقع می‌شود. امروز یک نظر غیرصحیح، فردا یک کلمه غیبت و روز دیگر اهانتی به مسلمانان و... کم کم این معاصی در قلب انباشته می‌شود و قلب را سیاه کرده، انسان را از «معرفة الله» باز می‌دارد. تا آنجا که همه چیز را انکار کرده و حقایق را تکذیب می‌نماید.
 
طبق بعضی آیات به تفسیر برخی از روایات، اعمال انسان به رسول خدا(ص) و ائمه طاهرین(ع) عرضه می‌شود و از نظر مبارک آنان می‌گذرد. وقتی که آن حضرت به اعمال شما نظر کنند و ببینند که از خطا و گناه انباشته است، چقدر ناراحت و متأثر می‌شوند؟ نخواهید که رسول خدا ناراحت و متأثر شوند، راضی نشوید که قلب مبارک آن حضرت شکسته و محزون شود. وقتی آن حضرت مشاهده کنند که صفحه اعمال شما مملو از غیبت و تهمت و بدگویی نسبت به مسلمانان می‌باشد و تمام توجه شما هم به دنیا و مادیات است و قلوب شما از بغض، حسد، کینه و بدبینی به یکدیگر لبریز شده، ممکن است در حضور خدای تبارک و تعالی و ملائکةالله خجل گردد که امت و پیروان او نسبت به نعم الهی، ناسپاس بوده و اینگونه افسار گسیخته و بی‌پروا به امانت خداوند تبارک و تعالی خیانت می‌کنند.
 
قلب انسان مانند آینه، صاف و روشن است و بر اثر توجه فوق‌العاده به دنیا و کثرت معاصی کدر می‌شود. ولی اگر انسان لااقل، صوم را برای حق تعالی خالص و بی‌ریا انجام دهد (نمی‌گویم عباد است دیگر خالص نباشد، همه عبادات لازم است خالص و بی‌ریا انجام گیرد) این عبادات را که اعراض از شهوات، اجتناب از لذات و انقطاع از غیرخداست، در این یک ماه به خوبی انجام دهد، شاید تفضل الهی شامل حال او شده و آینه قلبش از سیاهی و کدورت زدوده شود و امید است که او را از عالم طبیعت و لذات دنیوی منحرف و منصرف سازد و آنگاه که می‌خواهد وارد شب قدر شود، نورانیت‌هایی را که در آن شب برای اولیاء‌ و مؤمنان حاصل می‌شود به دست آورد.
 
و جزای چنین روزه‌ای خداست، چنانکه فرموده است: «الصوم لی و انا اجزی به» چیز دیگری نمی‌تواند پاداش چنین روزه‌ای باشد. جنات نعیم در مقابل روزه او بی‌ارزش بوده، نمی‌تواند پاداش آن به حساب آید.
 
ولی اگر بنا باشد که انسان به اسم روزه، دهان را از مطعومات ببندد و به غیبت مردم باز کند و شب‌های ماه رمضان را که مجالس شب‌نشینی گرم و دایر بوده، وقت و فرصت بیشتری است با غیبت، تهمت و اهانت به مسلمانان به سحر برساند، چیزی عاید او نمی‌شود و اثری بر آن مترتب نمی‌گردد، بلکه چنین روزه‌‌داری آداب مجلس مهمانی حق را رعایت نکرده و حق ولی نعمت خود را ضایع نموده است؛ ولی‌ نعمتی که پیش از آفرینش انسان، همه‌گونه وسایل زندگی و آسایش را برای او فراهم کرده و اسباب تکامل را تهیه دیده است. انبیاء ‌را برای هدایت فرستاد، کتاب‌های آسمانی نازل فرموده است. برای رسانیدن انسان به «معدن عظمت» و «نور ابهج» قدرت داده، عقل و ادراک عنایت کرده، کرامت‌ها فرموده است و اکنون از بندگانش دعوت به عمل آورده که به مهمانخانه او وارد شده، بر خوان نعمت او بنشینند و شکر و سپاس حضرتش را تا آنجا که از دست و زبان آنان برمی‌آید، ادا کنند.
 
آیا صحیح است که بندگان از خوان نعمت او بهره‌مند شوند، از وسایل و اسباب آسایشی که در اختیار آنان قرار داده استفاده کنند و با مولا و میزبان خود مخالفت ورزند و بر ضد او قیام کنند؟ یا اسباب و وسایلی که او به آنان ارزانی داشته علیه او و بر خلاف خواست او به کار برند?
 
آیا این ناسپاسی و نمک‌نشناسی نیست که انسان سر سفره مولای خویش بنشیند و با اعمال و کردار گستاخانه و بی‌ادبانه خود، نسبت به میزبان محترم که ولی‌نعمت او نیز می‌باشد، اهانت و جسارت کند و کارهایی را که نزد میزبان زشت و قبیح است مرتکب شود؟
***********
40 حدیث ماه مبارک رمضان؛ ثواب روزه و آداب روزه دار
1-پایه ‏هاى اسلام
قال الباقر علیه السلام:

بنى الاسلام على خمسة اشیاء، على الصلوة و الزکاة و الحج و الصوم و الولایه.

امام باقر علیه السلام فرمود:

اسلام بر پنج چیز استوار است، برنماز و زکات حج و روزه و ولایت (رهبرى اسلامى).فروع کافى، ج 4 ص 62، ح 1

2-فلسفه روزه
قال الصادق علیه السلام:

انما فرض الله الصیام لیستوى به الغنى و الفقیر.

امام صادق علیه السلام فرمود:

خداوند روزه را واجب کرده تا بدین وسیله دارا و ندار (غنى و فقیر) مساوى گردند.

من لا یحضره الفقیه، ج 2 ص 43، ح 1

3-روزه آزمون اخلاص
قال امیرالمومنین علیه السلام:

فرض الله ... الصیام ابتلاء لاخلاص الخلق‏امام على علیه السلام فرمود:

خداوند روزه را واجب کرد تا به وسیله آن اخلاص خلق را بیازماید.

نهج البلاغه، حکمت 252

4-روزه یاد آور قیامت
قال الرضا علیه السلام:

انما امروا بالصوم لکى یعرفوا الم الجوع و العطش فیستدلوا على فقر الاخر.

امام رضا علیه السلام فرمود:

مردم به انجام روزه امر شده‏اند تا درد گرسنگى و تشنگى را بفهمند و به واسطه آن فقر و بیچارگى آخرت را بیابند.

وسائل الشیعه، ج 4 ص 4 ح 5 علل الشرایع، ص 10

5-روزه زکات بدن
قال رسول الله صلى الله علیه و آله لکل شیئى زکاة و زکاة الابدان الصیام.

رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود:

براى هر چیزى زکاتى است و زکات بدنها روزه است.

الکافى، ج 4، ص 62، ح 3

6-روزه سپر آتش
قال رسول الله صلى الله علیه و آله:

الصوم جنة من النار.

رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود:

روزه سپر آتش (جهنم) است. «یعنى بواسطه روزه گرفتن انسان از آتش جهنم در امان خواهد بود.»

الکافى، ج 4 ص 162

7-اهمیت روزه
الصوم فى الحر جهاد.

رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود:

روزه گرفتن در گرما، جهاد است.

بحار الانوار، ج 96، ص 257

8-روزه نفس
قال امیرالمومنین علیه السلام

صوم النفس عن لذات الدنیا انفع الصیام.

امیرالمومنان على علیه السلام فرمود:

روزه نفس از لذتهاى دنیوى سودمندترین روزه‏هاست.

غرر الحکم، ج 1 ص 416 ح 64

9-روزه واقعى
قال امیرالمومنین علیه السلام

الصیام اجتناب المحارم کما یمتنع الرجل من الطعام و الشراب.

امام على علیه السلام فرمود:

روزه پرهیز از حرامها است همچنانکه شخص از خوردنى و نوشیدنى پرهیز مى‏کند.

بحار ج 93 ص 249

10-برترین روزه
قال امیرالمومنین علیه السلام

صوم القلب خیر من صیام اللسان و صوم اللسان خیر من صیام البطن.

امام على علیه السلام فرمود:

روزه قلب بهتر از روزه زبان است و روزه زبان بهتر از روزه شکم است.

غرر الحکم، ج 1، ص 417، ح 80

11-روزه چشم و گوش
قال الصادق علیه السلام

اذا صمت فلیصم سمعک و بصرک و شعرک و جلدک.

امام صادق علیه السلام فرمود:

آنگاه که روزه مى‏گیرى باید چشم و گوش و مو و پوست تو هم روزه‏دار باشند.«یعنى از گناهان پرهیز کند.»

12-روزه اعضا و جوارح
عن فاطمه الزهرا سلام الله علیها

ما یصنع الصائم بصیامه اذا لم یصن لسانه و سمعه و بصره و جوارحه.

حضرت زهرا علیها السلام فرمود:

روزه‏دارى که زبان و گوش و چشم و جوارح خود را حفظ نکرده روزه‏اش به چه کارش خواهد آمد.

13-روزه ناقص
قال الباقر علیه السلام

لا صیام لمن عصى الامام و لا صیام لعبد ابق حتى یرجع و لا صیام لامراة ناشزة حتى تتوب و لاصیام لولد عاق حتى یبر.

امام باقر علیه السلام فرمود:

روزه این افراد کامل نیست:

1 - کسى که امام (رهبر) را نافرمانى کند.

2 - بنده فرارى تا زمانى که برگردد.

3 - زنى که اطاعت‏شوهر نکرده تا اینکه توبه کند.

4 - فرزندى که نافرمان شده تا اینکه فرمانبردار شود.

14-روزه بى ارزش
قال امیرالمومنین علیه السلام

کم من صائم لیس له من صیامه الا الجوع و الظما و کم من قائم لیس له من قیامه الا السهر و العناء.

امام على علیه السلام فرمود:

چه بسا روزه‏دارى که از روزه‏اش جز گرسنگى و تشنگى بهره‏اى ندارد و چه بسا شب زنده‏دارى که از نمازش جز بیخوابى و سختى سودى نمى‏برد.

15-روزه و صبر
عن الصادق علیه السلام فى قول الله عزوجل

«واستعینوا بالصبر و الصلوة‏»

قال: الصبر الصوم.

امام صادق علیه السلام فرمود: خداوند عزو جل که فرموده است: از صبر و نماز کمک بگیرید، صبر، روزه است.

16-روزه و صدقه
قال الصادق علیه السلام

صدقه درهم افضل من صیام یوم.

امام صادق علیه السلام فرمود

یک درهم صدقه دادن از یک روز روزه مستحبى برتر و والاتر است.

17-پاداش روزه

قال رسول الله صلى الله علیه و آله: قال الله تعالى ;

الصوم لى و انا اجزى به

رسول خدا فرمود خداى تعالى فرموده است:

روزه براى من است و من پاداش آن را مى‏دهم.

18-جرعه نوشان بهشت

قال رسول الله صلى الله علیه و آله ;

من منعه الصوم من طعام یشتهیه کان حقا على الله ان یطعمه من طعام الجنة و یسقیه من شرابها.

رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود:

کسى که روزه او را از غذاهاى مورد علاقه‏اش باز دارد برخداست که به او از غذاهاى بهشتى بخورانند و از شرابهاى بهشتى به او بنوشاند.

19-خوشا بحال روزه داران

قال رسول الله صلى الله علیه و آله

طوبى لمن ظما او جاع لله اولئک الذین یشبعون یوم القیامة

رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود:

خوشا بحال کسانى که براى خدا گرسنه و تشنه شده‏اند اینان در روز قیامت‏سیر مى‏شوند. .

20-مژده به روزه ‏داران

قال الصادق علیه السلام ;

من صام لله عزوجل یوما فى شدة الحر فاصابه ظما و کل الله به الف ملک یمسحون وجهه و یبشرونه حتى اذا افطر.

امام صادق علیه السلام فرمود:

هر کس که در روز بسیار گرم براى خدا روزه بگیرد و تشنه شود خداوند هزار فرشته را مى‏گمارد تا دست‏به چهره او بکشند و او را بشارت دهند تا هنگامى که افطار کند.

21-شادى روزه دار

قال الصادق علیه السلام

للصائم فرحتان فرحة عند افطاره و فرحة عند لقاء ربه

امام صادق علیه السلام فرمود:

براى روزه دار دو سرور و خوشحالى است: :

1 - هنگام افطار 2 - هنگام لقاء پروردگار (وقت مردن و در قیامت)

22-بهشت و باب روزه ‏دارن

قال رسول الله صلى الله علیه و آله 7;

ان للجنة بابا یدعى الریان لا یدخل منه الا الصائمون.

رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود:

براى بهشت درى است‏بنام (ریان) که از آن فقط روزه داران وارد مى‏شوند.

وسائل الشیعه، ج 7 ص 295، ح‏31.

23-دعاى روزه ‏داران

قال الکاظم (علیه السلام)

دعوة الصائم تستجاب عند افطاره

امام کاظم (علیه السلام) فرمود: ;:

دعاى شخص روزه‏دار هنگام افطار مستجاب مى‏شود.

24-بهار مومنان

قال رسول الله (صلى الله علیه و آله) ;)

رسول خدا (صلى الله علیه و آله) فرمود:

زمستان بهار مومن است از شبهاى طولانى‏اش براى شب زنده‏دارى واز روزهاى کوتاهش براى روزه دارى بهره مى‏گیرد. ;.

25-روزه مستحبى

قال الصادق (علیه السلام) ;)

من جاء بالحسنة فله عشر امثالها من ذلک صیام ثلاثة ایام من کل شهر.

امام صادق علیه السلام فرمود:

هر کس کار نیکى انجام دهد ده برابر آن پاداش دارد و از جمله آنها سه روز روزه در هر ماه است.

26-روزه ماه رجب

قال الکاظم (علیه السلام) ;)

رجب نهر فى الجنه اشد بیاضا من اللبن و احلى من العسل فمن صام یوما من رجب سقاه الله من ذلک النهر.

امام کاظم (علیه السلام) فرمود:

رجب نام نهرى است در بهشت از شیر سفیدتر و از عسل شیرین‏تر هرکس یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد خداوند از آن نهر به او مى‏نوشاند.

من لا یحضره الفقیه ج 2 ص 56 ح 2

27-روزه ماه شعبان

من صام ثلاثة ایام من اخر شعبان و وصلها بشهر رمضان کتب الله له صوم شهرین متتابعین.

امام صادق (علیه السلام) فرمود:

هر کس سه روز آخر ماه شعبان را روزه بگیرد و به روزه ماه رمضان وصل کند خداوند ثواب روزه دو ماه پى در پى را برایش محسوب مى‏کند.

وسائل الشیعه ج 7 ص 375،ح 22

28-افطارى دادن
قال الصادق (علیه السلام)
من فطر صائما فله مثل اجره 7;

امام صادق (علیه السلام) فرمود:

هر کس روزه دارى را افطار دهد، براى او هم مثل اجر روزه دار است.

29-افطارى دادن

قال الکاظم (علیه السلام)
فطرک اخاک الصائم خیر من صیامک. ;.

امام کاظم (علیه السلام) فرمود:

افطارى دادن به برادر روزه دارت از گرفتن روزه (مستحبى) بهتر است.

30-روزه خوارى

قال الصادق (علیه السلام) ;)

من افطر یوما من شهر رمضان خرج روح الایمان منه

امام صادق (علیه السلام)فرمود:

وسائل الشیعه، ج 7 ص 181، ح 4 و 5

من لا یحضره الفقیه ج 2 ص 73، ح 9

31-رمضان ماه خدا
قال امیرالمومنین 6;

شهر رمضان شهر الله و شعبان شهر رسول الله و رجب شهرى

امام على (علیه السلام) فرمود:

رمضان ماه خدا و شعبان ماه رسول خدا و رجب ماه من است.

32-رمضان ماه رحمت

قال رسول الله (صلى الله علیه و آله) ;)

... و هو شهر اوله رحمة و اوسطه مغفرة و اخره عتق من النار.

رسول خدا (صلى الله علیه و آله) فرمود:

بحار الانوار، ج 93، ص 342

33-فضیلت ماه رمضان
قال رسول الله (صلى الله علیه و آله) ;)

ان ابواب السماء تفتح فى اول لیلة من شهر رمضان و لا تغلق الى اخر لیلة منه

رسول خدا (صلى الله علیه و آله) فرمود:

درهاى آسمان در اولین شب ماه رمضان گشوده مى‏شود و تا آخرین شب آن بسته نخواهد شد.

34-اهمیت ماه رمضان

قال رسول الله (صلى الله علیه و آله) ;)

لو یعلم العبد ما فى رمضان لود ان یکون رمضان السنة

رسول خدا (صلى الله علیه و آله) فرمود:

بحار الانوار، ج 93، ص 346

35-قرآن و ماه رمضان
قال الرضا (علیه السلام) ;)

من قرا فى شهر رمضان ایة من کتاب الله کان کمن ختم القران فى غیره من الشهور.

امام رضا (علیه السلام) فرمود:

هر کس ماه رمضان یک آیه از کتاب خدا را قرائت کند مثل اینست که درماههاى دیگر تمام قرآن را بخواند.

36-شب سرنوشت‏ ساز

قال الصادق (علیه السلام) ;)

راس السنة لیلة القدر یکتب فیها ما یکون من السنة الى السنة.

امام صادق (علیه السلام) فرمود:

آغاز سال (حساب اعمال) شب قدر است. در آن شب برنامه سال آینده نوشته مى‏شود.

37-برترى شب قدر

قیل لابى عبد الله (علیه السلام) ;)

کیف تکون لیلة القدر خیرا من الف شهر؟ قال: العمل الصالح فیها خیر من العمل فى الف شهر لیس فیها لیلة القدر.

از امام صادق (علیه السلام) سوال شد:

چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است؟

حضرت فرمود: کار نیک در آن شب از کار در هزار ماه که در آنها شب قدر نباشد بهتر است.

38-تقدیر اعمال

قال الصادق (علیه السلام) ;)

التقدیر فى لیلة تسعة عشر و الابرام فى لیلة احدى و عشرین و الامضاء فى لیلة ثلاث و عشرین.

امام صادق (علیه السلام) فرمود:

برآورد اعمال در شب نوزدهم انجام مى‏گیرد و تصویب آن در شب بیست ویکم و تنفیذ آن در شب بیست‏سوم.

39-احیاء شب قدر

عن فضیل بن یسار قال:

کان ابو جعفر (علیه السلام) اذا کان لیلة احدى و عشرین و لیلة ثلاث و عشرین اخذ فى الدعا حتى یزول اللیل فاذا زال اللیل صلى.

فضیل بن یسار گوید:

امام باقر (علیه السلام) در شب بیست و یکم و بیست‏سوم ماه رمضان مشغول دعا مى‏شد تا شب بسر آید و آنگاه که شب به پایان مى‏رسید نماز صبح را مى‏خواند.

وسائل الشیعه، ج 7، ص 260، ح 4

40-زکات فطره
قال الصادق (علیه السلام) ;)

ان من تمام الصوم اعطاء الزکاة یعنى الفطرة کما ان الصلوة على النبى (صلى الله علیه و آله) من تمام الصلوة.

امام صادق (علیه السلام) فرمود:

تکمیل روزه به پرداخت زکاة یعنى فطره است، همچنان که صلوات بر پیامبر (صلى الله علیه و آله) کمال نماز است.

وسائل الشیعه، ج 6 ص 221، ح 5