صله رحم؛ رسم خوشایندی است
دورنمای آن آشکار است؛ تو می‌خواهی تجدید کنی همه خاطره‌هایت را، همه خوبی‌ها را و بی‌شک در مسیر، باید قدر بدانی ارزش خویشان و نزدیکانت را،
قدر بدانید خویشاوندان و نزدیکان خود را؛ پدر، مادر، خواهر، برادر و...، باور کنید به محض فقدان عزیزی، ارزش واقعی او آشکار می‌شود.

دیدگاه قرآن
"... واتقوا الله الذى تساء لون به والارحام ان الله کان علیکم ‏رقیبا."
ای مردم! در مورد ارحام از خدا پروا کنید. همانا خدا مراقب شماست. (سوره نسا/ 1)
در این آیه، توصیه می‌شود که در مورد ارتباط خود با ارحام (صله رحم) بیشتر اندیشه کنید، در ادامه هم به این نکته اشاره می‌شود که باید مراقب احقاق حق دیگران بود.

دیدگاه اهل بیت (علیهم السلام)

به رسول خدا عرض شد: بالاتر از همه مردم کیست؟ فرمود: آنکه بیشتر از همه تقوای الهی دارد و از همه کس بیشتر صله رحم می‌کند و امر به معروف و نهی از منکرش بیشتر است.
امام باقر علیه السلام:
صله ارحام، «اعمال» را پاک، «اموال» را افزون، بلاها را دفع، حساب را آسان می‌کند و «مرگ» را به تاخیر می‌اندازد.»
امام علی علیه السلام:
«صلوا ارحامکم و ان قطعوکم:
با خویشاوندان‌تان پیوند و رفت و آمد داشته باشید، هر چند آنان با شما قطع رابطه کرده باشند.»
امام صادق علیه السلام فرمود:«صله رحم کن، حتی اگر با دادن یک لیوان آب به نزدیکانت باشد. بهترین صله رحم بازداشتن خویش است از آزار آنها.»

نگاه بزرگان
حکایت

امام صادق علیه السلام در بستر بیماری و شهادت افتاده بود و گاهی از هوش می‌رفت. یک بار که به هوش آمد، فرمود به حسین بن علی بن علی - که پسر عموی پدر امام بود- هفتار دینار بدهید و به فلانی، فلان مقدار و به فلانی، فلان مقدار بدهید.
به امام عرض کردیم:«آیا به مردی بخشش می‌کنید که می‌خواست شما را به قتل برساند؟»
امام فرمود:«آیا می‌خواهی من از آنها نباشم که خداوند توصیف کرده است:« و کسانی که بنا به امر خدا صله می کند و از پروردگارشان میترسند و از بدی حساب بیمناکند.» بله خداوند بهشت را آفرید و آن را خوشبو ساخت و بوی بهشت تا هزار سال راه می‌رود ولی عاق والدین و قاطع رحم آن بو را نمی‌شنوند.»

اهمیت موضوع صله رحم:

ارحام یعنی قوم و خویش و منظور از «صله» نیکی کردن. ارحام مثل اعضای یک بدن هستند که هر عضوی باید در حفظ عضو دیگر بکوشد.
اینها همه حقوق جسمانی ارحام است و حقوق ارحام ایمانی هزار درجه از اینها بالاتر است، به همان اندازه‌ای که پیغمبر صلی الله علیه و آله و حضرت فاطمه سلام الله علیها از پدر و مادر جسمانی بالاترند. نزدیکان و پدر و مادر دینی ما سه طبقه هستند: طبقه اول که از همه بالاترند، ائمهاطهارند، طبقه دوم ساداتآن بزرگواران هستند و طبقه سوم مومنانهستند که قرابت باطنی دارند.

چند نکته دوباره صله رحم:
1-این کار نیک و ساده، آنقدر سازنده و مفید است و آنچنان مورد رضای پروردگار، که گاهی تقدیر الهی به خاطر آن عوض می‌شود و خداوند به پاداش این عمل نیکو، بر عمر کسی می‌افزاید.
امام رضا علیه السلام فرمود: جز صله رحم چیزی را سراغ نداریم که عمر را زیاد کند.
2-صله رحم یک وظیفه اخلاقی است، حتی نسبت به آنان که اهل گناهند. چه بسا به برکت رفت وآمد بستگان صالح، فاجران هم راه صلاح پیش گیرند و تاثیر بپذیرند.
3- حتی اگر بستگان، مایه آزار انسان را فراهم کنند، باز هم حق گسستن پیوند را نداریم، چرا که حفظ احترام و توجه به خویشاوندان، همواره واجب و ضروری است.
4-سنت «صله رحم»، از نیکوترین برنامه‌های دینی در حیطه معاشرت است. حفظ ارزش‌های دینی و سنت‌های سودمند و ریشه‌دار دینی، از عوامل تحکیم روابط در خانواده‌هاست. به ویژه در مناسب‌های ملی، در اعیاد و وفیات و آغاز سال جدید فرصت طبیعی و مناسبی برای عمل به این «سنت دینی است.
قهر کردن، جواب سلام ندادن، ترشرویى، شرکت نکردن در محافل، کمک نکردن در گرفتاریها، گله‏هاى نا به جا و امثال آن به قطع‏ رحم و گسستن پیوند مى‏انجامد.

- آثار صله رحم

1- زیادت عمر
2- به تأخیر افتادن اجل
3- زیادت رزق
4- زیادت مال
5- زیادت نعمت
6- رفع فقر
7- آبادانی سرزمین
8- تأمین سلامت در جمیع امور
9- افزایش محبت در میان خویشان
10- امکان بهره گیری از سرمایه های وجودی خویشان
11- آرامش روانی
12- بخشش گناهان
13- مشمول رحمت حق شدن
14- برخورداری از رزق الهی
15- تأمین حوایج دنیوی
16- تقرب به حق تعالی
17- رهایی از ابتلا به مرگ ناگوار

منبع:
طباطبایی، سید محمد هادی،  کتابچه شهر قرآنی، شماره 5،  با اندکی تصرف، سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران

تبیان