در گفت‌وگوی مدیر سازمان تولید اسکناس و مسکوک با فارس تشریح شد:

12 ویژگی‌ امنیتی ایران‌چک‌ بانک مرکزی برای بستن دست جاعلین

خبرگزاری فارس: مدیر سازمان تولید اسکناس و مسکوک در گفت‌وگوی تفصیلی با فارس ویژگی‌های امنیتی ایران چک‌های جدید بانک مرکزی را تشریح کرد و مقایسه‌ای با ویژگهای امنیتی دلار و یورو انجام داد. 
 
در روزهای اخیر اخبار انتشار ایران چک‌های جدید بانک مرکزی به یکی از بحثهای داغ محافل کارشناسی و جمعهای خودمانی تبدیل شده است. طبیعتا یکی از سوالات اساسی که با شنیدن این خبر در ذهن افراد ایجاد می‌شود لزوم انتشار ایران چک توسط بانک مرکزی و ممنوعیت بانکها از انتشار ایران چک و چک‌پول است. همچنین درجه امنیت این ایران چک‌ها برای مردم جای سؤال دارد که جاعلان تا چه حد توانایی چاپ و انتشار ایران چک‌های تقلبی را پیدا خواهند کرد.
در همین ارتباط با مجید صنیعی‌آبادی مدیر سازمان تولید اسکناس و مسکوک به گفت‌وگو نشستیم. صنیعی‌آبادی نیز با حوصله به تمام سوالات ما پاسخ گفت. وی پس از تشریح کامل ویژگی‌های امنیتی ایران چک‌های بانک مرکزی به بیان ویژگی‌های اسکناسهای دلار و یورو پرداخت و سپس از میزان انتشار ایران چک‌های 50، 100 و 200 هزار تومانی در ماههای آینده اخباری را بیان کرد. او همچنین از نهایی شدن طراحی ایران چک 500 هزار تومانی خبر داد و شرط انتشار این ایران چک را نیاز بازار به آن ذکر کرد.
مشروح این گفت‌وگو را در زیر می‌خوانید.

* فارس: اخیرا بانک مرکزی با انتشار ایران چک‌های 50 هزار تومانی در خصوص ویژگی‌های امنیتی و عدم امکان جعل آنها ابراز اطمینان کرده و همین درجه اطمینان را برای ایران چک‌های 200 هزار تومانی برشمرده است. لطفا موارد ایمنی ایران چک‌های جدید را به صورت دسته‌بندی شده بفرمائید.

* صنیعی‌آبادی: تعداد این موارد در ایران چکهای مختلف یکی است و توسط متخصصان داخلی دقیقا مطابق با استانداردهای جهانی طراحی شده است. بهتر است برای ذکر موارد امنیتی ابتدا به ذکر نکات موجود در ایران چکهای 50 و 100 هزار تومانی بپردازیم. کاغذ این اسکناسها تولید کارخانه کاغذ تکاب در آمل است و توسط ایران تولید می‌شود و دارای ویژگی‌های خاصی است که مردم به راحتی می‌توانند ایران چک اصیل را از ایران چک جعلی تشخیص دهند.

1 - نخ‌های امنیتی

یکی از ویژگی‌هایی که در داخل کاغذ این ایران چک‌ها به عنوان امنیتی سازی کاغذ قرار دارد دو عدد نخ امنیتی است که مشابه یکی از آنها به نام نخ ویندو (Window) در کاغذ اسکناسهای دو هزار تومانی و 5 هزار تومانی به کار رفته و این شکل است که در برخی نقاط اسکناس آن را به صورت ظاهر شده می‌بینیم و در برخی نقاط در داخل کاغذ اسکناس قرار گرفته است.
روی نخ ویندو ایران چک 50 هزار تومانی عدد 500 هزار ریال نوشته شده و روی ایران چک‌های 100 هزار تومانی عدد یک میلیون ریال نوشته شده است. این نخ به نام نخ هولوگرافیک هم موسوم بوده و در مقابل نور تلألؤ خاصی دارد و شکست نوری ایجاد می‌کند. تقریبا به مشخصات هولوگرام نزدیک است ولی هولوگرام نیست.
نخ دیگری که در نزدیکی این نخ کار شده به نام نخ پنهان یا Inbed است. در اسکناسهای 100 و 200 تومانی در داخل خمیره کاغذ کار شده که با اشعه ماوراء بنفش در رنگهای سبز، آبی، زرد و قرمز قابل مشاهده است.
اگر هر کدام از این دو مشخصه دارای خدشه باشد و یا اینکه حتی یکی از آنها وجود نداشته باشد، قطعا اسکناس یک سند اصیل نخواهد بود و از دید بانک مرکزی این سند جعلی محسوب می‌شود.

2 - واترمارک

مشخصه دیگری که در داخل کاغذ قرار گرفته واترمارک است که در داخل تمام اسنادی که در سازمان تولید اسکناس و مسکوک بانک مرکزی تولید می‌شود مشترک است. یعنی هم در داخل اسکناس قرار گرفته و هم در کاغذ ایران چک. این مشخصه بسیار مهم است و اگر مردم با این مشخصه آشنایی کامل پیدا کنند به راحتی می‌توانند سندهای جعلی را از اصیل تشخیص دهند. به خصوص ایران چک که در آن واترمارک فردوسی به صورت سه بعدی کار شده است. این این صورت که از روشن‌ترین نقطه تا تاریک‌ترین نقطه و سایه‌روشن‌های مابین آن روی این تصویر مشخص است.
یکی از خصوصیات واترمارک فردوسی که در داخل خمیره کاغذ کار شده این است که این طرح به قدری شفاف و روشن است که از دو طرف ایران چک در مقابل نور به راحتی قابل رؤیت و تشخیص است.
روی ایران چک 100 هزار تومانی در قسمت رو، زیر واترمارک عددی در خمیره کاغذ تایپ شده به نام Etipe که عدد یک میلیون ریال را نشان می‌دهد و این نیز مشخصه‌ای است که در سندهای مجعول وجود ندارد و اگر بخواهند آن را ایجاد کنند باید با چاپ آن را ایجاد کنند که مسلما با این کار به راحتی مشخص می‌شود که عدد، تایپ شده و کاغذ اصلی نیست که دارای واترمارک و Etipe است. چون واترمارکی که توسط جاعلین روی اسناد زده می‌شود اگر در مقابل نور گرفته شود به هیچ عنوان از دو طرف قابل مشاهده نیست.

3 - فایبرهای فلورسنتی

الیاف فلورسنتی که در داخل کاغذ ایران چک‌ها بکار رفته از دیگر ویژگی‌های امنیتی ایران چک‌ها است و با قلم‌های نوری که نور فلورسنت را پخش می‌کنند و نیز با لامپ‌های UV در چهار رنگ قابل مشاهده است. ضمنا روی خود سند هم یکسری الیاف مرئی در چهار رنگ سبز، زرد، آبی و قرمز وجود دارد.

4- طرح ایران چک

بقیه خصوصیت‌های امنیتی مربوط به طرح ایران چک‌ها است. در روی ایران چک‌های 50 هزار تومانی طرح بارگاه حضرت امام رضا(ع)، حاشیه بالای این طرح، عدد 500 هزار که در سمت چپ این حاشیه قرار گرفته و نیز عدد 500 هزار که در زیر بارگاه قرار گرفته دارای مرکب برجسته هستند. همچنین نوشته ایران چک به فارسی و نوشته 500 هزار ریال به صورت برجسته بوده و زبری آن زیر انگشتان دست قابل لمس است. علاوه بر این یک عدد 50 با یازده خط در کنار آن در سمت راست ایران چک طراحی شده که اینها برجستگی زیادی دارند و دقیقا با انگشتان دست قابل تشخیص است. ارتفاع این برجستگی‌ها از 15 تا 110 میکرون است.
ممکن است با دیدن عدد 50 در سمت راست ایران چک این سوال پیش بیاید که بانک مرکزی به منظور آماده‌سازی مردم برای حذف صفرها این کار را کرده است. واقعیت این است که طراح و بانک مرکزی به دنبال این ذهنیت نبودند بلکه این یک خصوصیتی است که از امکان تشخیص سریع و آسان اسکناس را فراهم می‌کند. ضمنا نابینایان هم با لمس این عدد می‌توانند ارزش اسمی سند را تشخیص

دهند.

5- شماره‌گذاری روی ایران چک

روی ایران چک‌ها دو نوع شماره‌گذاری وجود دارد که یک نوع آن شماره‌گذاری فارسی در بالای سمت راست ایران چک است و دو رقم سمت راست آن به عنوان چک‌دیجیت محسوب می‌شود. بدین معنی که شماره سریال و پیش‌سریال با یک الگوریتم خاصی به هم مرتبط شده و با اعداد ثابتی حرکت می‌کنند و پس از انجام یک عملیات خاص ریاضی عدد خاصی حاصل می‌شود که دو رقم سمت راست آن عدد به عنوان چک دیجیت انتخاب شده است. زمانی که تمام شماره‌های قبل از این دو رقم به سیستم داده شود، از روی چک‌دیجیت مشخص می‌شود که رمز و اصالت سند چگونه است. اگر اعداد دستکاری شوند دو رقم سمت چک دیجیت مسلما تغییر خواهد کرد که نشاندهنده ثبت غیر واقعی اطلاعات است.
در سمت چپ پایین روش شماره‌گذاری دیگری انتخاب شده است که روی ایران چک‌های سابق هم وجود داشت ولی استفاده چندانی از آن نشده بود ولی الان با توجه به طرحی که بانک مرکزی برای ایران چک‌های بانک مرکزی داده است، این شکل شماره‌گذاری به نام MICR در پایین سمت چپ قرار گرفته است که توسط ماشین‌های MICR خوان بلافاصله تمام اطلاعات ایران چک وارد سیستم می‌شود و احتیاجی به وارد کردن دستی نیست. اطلاعات ایران چک پس از یکبار ورود این شماره به سیستم، در تمام شبکه بانکی قابل تشخیص خواهد بود.
این شماره علاوه بر این می‌تواند به عنوان یک مورد امنیتی هم محسوب شود. به علت اینکه در صورت مشابه‌سازی این سند و عبور آن از ماشین‌های MICR خوان به هیچ عنوان اطلاعاتی را به ماشین نمی‌رساند.

6- مرکب حرارتی

روی ایران چک 50 و 100 هزار تومانی لوگوی بانک مرکزی با مرکب ترمو طراحی شده است. خاصیت مرکب ترمو این است که با قرار گرفتن انگشتان دست بر روی آن و یک مالش کوچک، طرح و لوگوی بانک مرکزی محو می‌شود و بلافاصله با کنار رفتن انگشت و قرار گرفتن طرح در دمای محیط مجددا به حالت اول بازخواهد گشت. مسلما در اسناد مشابه‌سازی شده این ویژگی قابل ارائه نیست.

7- مرکب ضد کپی

در زیر طرح بارگاه روی ایران چک 50 هزار تومانی و زیر طرح تخت جمشید روی ایران چک 100 هزار تومانی، 4 برگ با رنگ نارنجی وجود دارد که با مرکب ضد کپی طراحی شده است. این طرح در اسناد کپی یا اسکن شده به رنگ قهوه‌ای تیره یا مشکی تبدیل می‌شود.

8- طرح ناقص دو طرف چک

دو ویژگی دیگر بر روی ایران چک‌های 50 و 100 هزار تومانی کار شده و توسط مردم قابل تشخیص است به نام سیترو یا طرح ناقص دو طرف چک معروف است که در اسکناس‌های 2 و 5 هزار تومانی نیز موجود است. این طرح به این شکل است که بخشی از طرح در روی سند کار شده و بخش دیگر در پشت آن و با قرار گرفتن در مقابل نور، طرح به صورت کامل قابل رؤیت است.
از خصوصیات سیترو این است که با عبور دادن آن از دستگاههای مشابه‌ساز، به هیچ عنوان امکان همپوشانی طرحهای رو و پشت که تکمیل کننده یکدیگر هستند وجود نخواهد داشت و با انحراف‌های عمودی و افقی در حد 4 تا 5 میلیمتر چاپ می‌شوند. بنابراین با قرار دادن سند در مقابل نور می‌توان با دقت در سیترو به عنوان یکی دیگر از ویژگی‌های امنیتی ایران چک اصالت سند را تشخیص داد.
طرح سیترو همچنین در مرکب آنتی کپی که بخش دیگری از آن در پشت سند وجود دارد بکار رفته است و با قرار دادن سند در مقابل نور، 4 برگ روی سند به صورت یک گل کامل دیده می‌شود که در اسناد جعلی این طرح نیز با انحراف چاپ شده است.

9- طرح مخفی

از دیگر ویژگی‌های مردمی که روی ایران چک وجود دارد طرح مخفی است که روی حاشیه بالای بارگاه در ایران چک‌های 50 هزار تومانی و روی حاشیه بالای تخت جمشید در ایران چک‌های 100 هزار تومانی قابل مشاهده است. با قرار دادن ایران چک 50 هزار تومانی به صورت افقی در مقابل نور عدد 500 هزار در حاشیه بالای بارگاه دیده می‌شود و در سمت چپ این عدد نوشته لاتین ایران چک (IRAN CHEQUE) دیده می‌شود. در ایران چک‌های 100 هزار تومانی به علت 7 رقمی شدن عدد و طولانی شدن آن عدد 100 بالای طرح تخت جمشید قرار داده شد و نوشته لاتین ایران چک نیز در سمت چپ حاشیه بالا طراحی شد.

10- مرکب نامرئی

ویژگی‌هایی که تا کنون نامبرده شد توسط مردم قابل تشخیص است و به اصطلاح به آنها ویژگی‌های مردمی گفته می‌شود. ایران چک‌های بانک مرکزی علاوه بر این دارای ویژگی‌های دیگری هستند که تخصصی بوده و به لامپ‌های خاص UV احتیاج دارد. در ایران چک‌های 50 هزار تومانی در حاشیه پایین و بالای بارگاه و در ایران چک‌های 100 هزار تومانی در قسمت بالا و پایین تخت جمشید مرکب فلورسنت کار شده است.
در پشت ایران چک‌های 50 و 100 هزار تومانی با مرکب نامرئی عدد 50 و 100 نوشته شده که درست روی واترمارک قرار گرفته است و فقط با لامپ UV و تابش اشعه ماوراء بنفش قابل رؤیت است. تشخیص این ویژگی یک کار تخصصی است که بانکها امکان انجام آن را دارند.

11- طراحی خطی

یک کار تخصصی دیگر که در سازمان تولید اسکناس و مسکوک انجام می‌شود این است که طراحی تمامی اسناد امنیتی با نرم‌افزارهای امنیتی اجرا می‌شود و در این کار سعی بر این است که طراحی‌ها از نوع طراحی خطی باشد. در این نوع طراحی از خطهای فوق‌العاده نازک در حد 1/0 میلیمتر استفاده می‌شود. تمام تصاویری که روی اسناد دیده می‌شود خطی است و به علت نزدیکی فاصله این خطوط به هم حتی زیر اسکنرها و دستگاههای کپی بسیار دقیق هم قابل تفکیک نیست و طراحی خطی تبدیل به حالت نقطه‌ای می‌شود. این ویژگی با ذره‌بین با 5 برابر بزرگنمایی قابل رؤیت است.
تمامی طرحهای پشت و روی ایران چک‌های 50 و 100 هزار تومانی به صورت خطی و امنیتی است.

12- ریزنوشته

ریزنوشته یا میکروپرینت نیز یک ویژگی امنیتی دیگر در ایران چکهای 50، 100 و 200 هزار تومانی است که توسط بانکها و بوسیله ذره‌بینی با 5 برابر بزرگنمایی قابل مشاهده است. خطوطی در قسمت بالا و پایین حاشیه بالای بارگاه و تخت جمشید کار شده که نوشته ایران چک به صورت ریز نوشته شده و در حالت عادی به صورت خط دیده می‌شود و در صورت کپی یا اسکن شدن نیز یک خط را نشان می‌دهد.

* فارس: کدامیک از ویژگیهای امنیتی توسط مردم، کدامیک توسط بانکها و کدامیک توسط بانک مرکزی قابل تشخیص است؟

* صنیعی‌آبادی: 7 مورد از ویژگی‌های امنیتی اعم از موارد نخ امنیتی، واترمارک داخل کاغذ، سیترو داخل چاپ، طرح مخفی، مرکب ترمو بانک مرکزی، مرکب آنتی‌کپی و به طور کلی برجستگی مرکب ایران چک‌ها مربوط به مردم می‌شود و به راحتی قابل رؤیت و تشخیص است. ممکن است در برخی موارد جاعلین به غلط نشان دهند که سند مجعول برجستگی لازم را دارد. ولی این کار توسط جاعلین به نحوی انجام می‌شود که برجستگی‌های روی سند موجب تو رفتگی پشت سند شده است. در حالیکه ایران چک‌های اصیل به این شکل نیست بلکه مرکب در ارتفاعات مختلف روی سند قرار گرفته است.
علاوه بر این اگر با یک دستمال کاغذی تمیز روی ایران چک اصیل کشیده شود، مرکب برجسته روی دستمال قرار گرفته و آن را رنگی خواهد کرد.
موارد MICR، چک دیجیت، قسمت‌های فلورسنتی پشت و رو شامل نمره و بخشی از طرحهای بالا و پایین طرح اصلی، طرح مخفی عدد 50 و 100 که روی واترمارک از پشت کار شده که تنها با لامپ UV قابل رؤیت است و نیز الیاف مرئی و نامرئی که در داخل کاغذ قرار گرفته و الیاف نامرئی با لامپ UV قابل دیدن است و الیاف مرئی نیز دقیقا به صورت پراکنده و با چشم غیر مسلح قابل مشاهده است. ویژگی میکروپرینت نیز از دیگر نکاتی است که تخصصی بانکها به شمار می‌آید و البته امکان تشخیص آن توسط مردم نیز با استفاده از ذره‌بین با 5 برابر بزرگنمایی وجود دارد.
مورد طراحی خطی و اصالت نوع مرکب و کاغذ ایران چک‌ها نیز تنها توسط بانک مرکزی بانک مرکزی قابل تشخیص است. البته خصوصیت دیگری در ایران چک‌های بانک مرکزی و اسکناس‌های دیگر وجود دارد که تنها قابل بانک مرکزی قابل خواندن و کنترل است و آن ماده خاصی است که در داخل سند بکار رفته و ماشین کنترل کننده آن تنها در بانک مرکزی ایران وجود دارد و در اختیار هیچ کشور دیگری نیست.

* فارس: طراحی ایران چک‌ها توسط چند نفر انجام شده و چه میزان زمان برده است؟

* صنیعی‌آبادی: طراحی ایران چک‌های 50، 100 و 200 هزار تومانی از اواخر سال 86 توسط بخش طراحی بانک مرکزی که از 4 الی 6 طراح تشکیل شده و با استفاده از نرم‌افزارهای ویژه‌ای شروع شد و در ایام نوروز نیز ادامه داشت. پس از اینکه طراحی اولیه انجام شد به بانک مرکزی ارائه می‌شود و در صورت تأیید در رنگهای مختلف طرح ساخته می‌شود. به عنوان نمونه طراحی ایران چک 50 هزار تومانی به صورت فشرده 2 ماه به طول انجامید.

* فارس: موارد ایمنی که به آن اشاره کردید، توسط طراحان در سند گنجانده می‌شود یا اینکه سیستم دیگری آنها را تعیین می‌کند؟ سطح موارد ایمنی آیا بر اساس ارزش سند تعیین می‌شود و یا اینکه در همه اسناد یکی است؟

* صنیعی‌آبادی: استانداردهایی که در دنیا وجود دارد همین مواردی است که گفته شد. البته یکسری ویژگی‌های دیگری نیز وجود دارد که نمی‌توان آنها را استاندارد نامید بلکه هر کشوری به تناسب ارزش اسمی سند خود می‌تواند ویژگی‌های امنیتی گران‌قیمت‌تری را کار کند. تنها استاندارد اسناد امنیتی این است که از کاغذ امنیتی دارای واترمارک، نخ و الیاف امنیتی و نیز مرکب امنیتی با قابلیت تنظیم ارتفاع استفاده شده باشد. ارتفاع پیدا کردن مرکب امنیتی توسط هیچ ماشین تجاری و عادی ایجاد نمی‌شود. یعنی هیچ ماشینی در چاپخانه‌های تجارتی وجود ندارد که بتوانند مرکب را به صورت برجسته بر روی یک سند قرار دهند. این مرکب فقط خاص کارخانه‌های مرکب‌ساز امنیتی است. همچنین مرکب‌های فلورسنتی بکار رفته در ایران چک‌ها مرکب‌هایی نیست که در بازار تجاری وجود دارد. شماره‌های این مرکب‌ها برای هر کشوری منحصر به فرد است و بر اساس یک پروتکل بین‌المللی بین بانکهای مرکزی و چاپخانه‌های آنها و شرکتهای سازنده ماشین‌آلات و مرکب، هیچ کشوری نمی‌تواند مرکب خاص کشور دیگری را از کارخانه مرکب‌ساز خریداری کند. بنابراین اگر کشوری بخواهد اسکناس کشور دیگری را منتشر کند باید از مرکب خاص آن کشور استفاده کند که با این پروتکل چنین امکانی وجود ندارد.

* فارس: موارد امنیتی اسکناسهای کشورهای خارجی مانند دلار و یورو در چه سطحی قرار دارد؟

* صنیعی‌آبادی: در مورد یورو بدلیل اینکه بالاترین پول آنها 500 یورویی است و ارزش اسمی آن بالاتر از 600 هزار تومان است، ویژگی‌های امنیتی گران‌تری کار می‌شود و ماشین‌آلات و تجهیزات خاصی را نیاز دارد. به طور مثال از مرکب‌های OVI استفاده می‌شود که استفاده از این مرکبها باعث می‌شود عدد 500 که در روی یورو نوشته شده با قرار گرفتن در مقابل نور تلألؤ رنگی داشته باشد. در 500 یورویی هولوگرام نیز کار می‌شود که در واقع دارای رنگ نیست بلکه دارای برشهایی است که در زاویه‌های مختلف توسط لیزر بر روی یک فویل آلومینیومی قرار گرفته در نوار پلیمری انجام شده و باعث شکست نوری در رنگهای متفاوت می‌شود و اینها همه از ویژگی‌های امنیتی گران‌قیمت به شمار می‌آید.
در دلار نیز از مرکبهای برجسته OVI برای نوشتن اعداد استفاده شده است که آن هم یک ویژگی گران‌قیمت است و در مقابل نور در یک جهت سبز است و در جهت دیگر بنفش.
همچنین در اسکناس یورو به نحوی کار شده است که دو طرف آن برجستگی دارد. در این اسکناسها از چاپ افست استفاده نشده و چاپ آن تماما" فولادی است. در حالیکه یک بخش از چاپ اسکناسهای ایرانی افست و بخش دیگر فولادی است. ضمنا جنس کاغذ یورو به شکلی است که با قرار گرفتن در داخل بسیاری از شوینده‌ها از هم پاشیده نمی‌شود. البته این خصوصیت در ایران چک‌ها نیز تا حد یکی دو مرتبه وجود دارد.

* فارس: بر اساس سفارش‌های ارائه شده توسط بانک مرکزی چند برگ از ایران چک‌های 50، 100 و 200 هزار تومانی به چاپ خواهد رسید؟

* صنیعی‌آبادی: ارزش ریالی سفارشی که برای سال 87 داریم به طور کلی حدود 50 هزار میلیارد تومان است. بر این اساس تا اول دیماه سال جاری حدود 300 میلیون قطعه ایران چک 50 هزار تومانی، 100 میلیون قطعه ایران چک 100 هزار تومانی و حدود 140 میلیون قطعه ایران چک 200 هزار تومانی منتشر خواهد شد.

* فارس: انتشار ایران چک 500 هزار تومانی در چه مرحله‌ای است؟

* صنیعی‌آبادی: طراحی این ایران چک انجام شده ولی بانک مرکزی برنامه‌ای برای انتشار ایران چک‌های 500 هزار تومانی ندارد. بستگی دارد به اینکه وضعیت دو ماه آینده خرید و فروش ایران چک‌های 50 و 100 هزار تومانی و پس از آن ایران چک‌های 200 هزار تومانی چه باشد. اگر به ایران چک‌های با مبلغ اسمی بالاتر نیازی بود مسلما بانک مرکزی برای دریافت تأییدیه و چاپ آن اقدام خواهد کرد.

* فارس: با توجه به اینکه این ایران چک‌ها تمام ویژگی‌های اسکناس را داراست چرا بانک مرکزی آنها را تحت عنوان اسکناس منتشر نکرد؟

* صنیعی‌آبادی: بله؛ دقیقا تمام ویژگی‌های آنها ویژگی اسکناس است. ولی در مورد این ایران چک‌ها این قانون وجود دارد که پس از یک سال تنها در شعبه صادر کننده قابل نقد شدن خواهد بود. این قانون در مورد چک‌پول‌های سال 85 و 86 هم وجود داشت. این کار بانک مرکزی بدلیل این بود که کنترل نقدینگی و میزان فروش ایران چک را در دست داشته باشد. بانکها سابق بر این ایران چک را سفارش می‌دادند و تعداد آنها هم در همین حدود ایران چک‌های بانک مرکزی بود. بنابراین در مدت سه ماه آینده به تولید سالیانه خواهیم رسید و از لحاظ ایران چک در شعب بانکها و در دست مردم هیچ کسری نخواهیم داشت. ولی زمانی که بانکها سفارش دهنده ایران چک بودند چیزی حدود 50 طرح مختلف ایران چک در بازار وجود داشت و تشخیص ایران چک اصیل کار بسیار مشکلی شده بود. ولی الان مردم تنها با سه نوع ایران چک با مبالغ مختلف سر و کار خواهند داشت و می‌توانند با توجه به ویژگی‌های ذکر شده به راحتی ایران چک اصیل را از جعلی تشخیص دهند. از سوی دیگر قدرت خلق پول بی‌رویه نیز از بانکها گرفته شده و تحت اختیار بانک مرکزی درآمده است.
انتهای پیام